Kto ratuje jedno życie, ratuje cały świat

3 grudnia br. w Grzegorzówce, nastąpiła historyczna chwila. Został odsłonięty obelisk upamiętniający Braci Dec – Bronisława, Stanisława, Tadeusza i Władysława, zamordowanych przez hitlerowców za pomoc udzielaną Żydom. Za ten czyn zapłacili najwyższą cenę.

Odsłonięcie obelisku wraz z tablicą pamiątkową miało miejsce w 81 rocznicę tej niezwykle przejmującej tragedii. Uroczystości rozpoczęły się mszą św. w intencji braci Dec, w kościele Matki Bożej Bolesnej w Grzegorzówce-Wólce, której przewodniczył ks. Arcybiskup Adam Szal. Następnie przedstawiciele władz państwowych, samorządowych oraz społeczność wsi Grzegorzówki i Hadli Szklarskich uczestniczyli w uroczystym odsłonięciu i poświęceniu obelisku. W uroczystościach udział wzięła również rodzina zamordowanych, na czele z naocznym światkiem tych tragicznych wydarzeń, panią Ireną Filip (córką Władysława Deca).

Powyższa uroczystość odbyła się dzięki ogromnemu zaangażowaniu pani Agnieszki Kmiotek ( sołtys wsi Grzegorzówka ) i panu Antoniemu Bała ( sołtys wsi Tarnawka ).

    Okoliczności śmierci braci Deców.

Na przełomie jesieni i zimy 1942 r. w lasach w okolicach Grzegorzówki, Hadli Szklarskich i Pantalowic ukrywała się ludność żydowska. Pomoc bliźnim nieśli m.in. mieszkańcy tych wsi. Taką postawę przejawiali również bracia Decowie: Bronisław, Stanisław i Tadeusz, którzy wraz z rodzicami Marią i Józefem mieszkali w leśniczówce w Hadlach Szklarskich (obecnie w administracyjnych granicach wsi Grzegorzówka). Bracia Decowie wybudowali leśny bunkier, w którym schronienie znalazło kilkoro Żydów. W pomoc dla potrzebujących zaangażowany był również najstarszy z braci Władysław, który wraz z żoną i trójką dzieci mieszkał w Pantalowicach. W wyniku nieszczęśliwego wypadku, najprawdopodobniej w trakcie polowania, Niemcy odkryli leśny bunkier przygotowany przez braci Deców. Jedna z ukrywających się Żydówek, za obietnicę ratowania życia, wskazała osoby, które udzielały jej pomocy. 4 grudnia 1942 r. niemiecka żandarmeria wraz z pojmaną kobietą udała się do Pantalowic. Doszło do tragicznych wydarzeń. Za udzielanie pomocy Żydom w Pantalowicach przez Niemców zostali zamordowani: Jakub Kuszek, Zofia Kuszek, Justyna Kubicka, Władysław Dec, Wincenty Lewandowski i Emilia Lewandowska. Wieczorem tego samego dnia, Niemcy udali się do leśniczówki w Hadlach Szklarskich, gdzie zastrzelili Bronisława (lat 21), Stanisława (lat 23) i Tadeusza (lat 19) Deców. Zamordowani bracia spoczęli na cmentarzu parafialnym w Jaworniku Polskim. Władysław został pochowany w Pantalowicach. 9 lutego 2010 r. bracia Decowie zostali pośmiertnie odznaczeni Krzyżami Komandorskimi Orderu Odrodzenia Polski przez prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego. Odznaczenia odebrała w Rzeszowie pani Irena Filip, z rąk Marii Kaczyńskiej, małżonki prezydenta RP.

Możesz również polubić…

Font Resize